Мэргэн далны домог
Огноо 2013-03-05 at 14:44 Unknown
Эрт цагт нэг хүн эзэн хааны Алтан гүнжийг яаж авнав? гэж боджээ. Ингээд авах арга юү билээ гэхлээр Дөрвөдийн хошууны ойт мэргэн Тэвнэ гэж байдаг үүгээр авуулъя гэж шийдээд,
- Чи надад эзэн хааны Алтан гүнжийг авч өгч чадна уу? гэсэн “Чадна” гэжээ.
Эзэн хааны Алтан гүнжийг авахаар ойт мэргэн Тэвнэ одвоо. Эзэн хааны гүнжийг энд тэндхийн эрчүүл авах гэдэг боловч ив ижилхэн нов ногоон торгон дээлтэй наян бүсгүйчүүл байдаг, үүн дундаас ялгаж таньж чаддаггүй байжээ. Мэргэн Тэвнэ арга учрыг нь хайж эзний алтан гүнжийг асарч өсгөсөн самган эхийг нь олж учраад,
- Алтан гүнжийг таних тэмдгийг хэлж өгөөч гэсэнд тэр самган хэлвээ,...
- Эзний Алтан гүнжийг хэлж болохгүй. Энэнийг хэлсэн хүмүүн тэр дороо баригдана. Эзний шар бичиг татахад хэн хэлснийг хэлээд өгдөг чадалтай. Би хэлшгүй ээ гэв. Ингэхлээр мэргэн Тэвнэ хэлжээ,
- Энэний арга учрыг би олъё оо. Эзний шар бичигт хэн хэлсэн гэх тэмдэггүй төлөг буулгаж болно оо гээд газар нүх малтаж, самганыг оруулаад дээр нь гал түлж тогоо тавиад ус хийж, дотуур нь төмөр гуурс шургуулж, гуурсныхаа амыг хөвөнгөөр ороогоод түүгээрээ самганыг “Эзний Алтан гүнж ямар тэмдэгтэй юм? Хэл” гэжээ. Самган,
- Эзний Алтан гүнжийг инээлгэж чадаж гэмээ нь шүднээс нь алтан туяа гэрэлтдэг юм билээ гэж хэлжээ. Үүнийг хэлүүлж аваад эзний ордонд хүрч аргалж чаргалж байгаад бүсгүй нарын байранд орж алиалж наргиулж байгаад бүсгүйнх нь шүднээс үнэхээр алтан туяа сацарсанд түүнд сэмээр тэмдэг хийгээд явж одов.
Маргааш нь “Эзний Алтан гүнжийг авна” гэж хаанд бараалхасанд тун ижилхэн хувцас, зүс царайтай наян хүүхэн өмнүүр чинь алхуулна. Үүнээс таниад авч чадвал ав гэжээ. Мэргэн Тэвнэ тэмдэг тавьсан хүүхнээ гараас нь хөтөлж,
- Энэ эзний Алтан гүнж мөн гэв. Эзэн хааныхан ихэд гайхацгааж “Энэ яагаад ийм амархан олов? Хүн хэлж өгөв үү” гэлцээд эзний шар бичиг татуулсанд “Шороо бөгстэй, гал махбодтой, усан цээжтэй, төмөр голтой, хөвөн толгойтой хүн хэлсэн байна гэж буужээ. Хаан мэргэд, сайчуулаа цуглуулж, энэ юм гэсэн үг вэ? гэсэнд “Ийм хүн хаанаас байх вэ!” гэлцэн, хаан ч хилэгнэж “Энэ муу чинь юу ч мэдэхээ больж” гээд галд хийгээд шатаачихжээ. Шар бичгийн шатсан үнсийг нь хонь долоож, ингэснээрээ хонины дал их мэргэн болсон юм гэнэ билээ.
Эрт цагт нэг хүн эзэн хааны Алтан гүнжийг яаж авнав? гэж боджээ. Ингээд авах арга юү билээ гэхлээр Дөрвөдийн хошууны ойт мэргэн Тэвнэ гэж байдаг үүгээр авуулъя гэж шийдээд,
- Чи надад эзэн хааны Алтан гүнжийг авч өгч чадна уу? гэсэн “Чадна” гэжээ.
Эзэн хааны Алтан гүнжийг авахаар ойт мэргэн Тэвнэ одвоо. Эзэн хааны гүнжийг энд тэндхийн эрчүүл авах гэдэг боловч ив ижилхэн нов ногоон торгон дээлтэй наян бүсгүйчүүл байдаг, үүн дундаас ялгаж таньж чаддаггүй байжээ. Мэргэн Тэвнэ арга учрыг нь хайж эзний алтан гүнжийг асарч өсгөсөн самган эхийг нь олж учраад,
- Алтан гүнжийг таних тэмдгийг хэлж өгөөч гэсэнд тэр самган хэлвээ,...
- Эзний Алтан гүнжийг хэлж болохгүй. Энэнийг хэлсэн хүмүүн тэр дороо баригдана. Эзний шар бичиг татахад хэн хэлснийг хэлээд өгдөг чадалтай. Би хэлшгүй ээ гэв. Ингэхлээр мэргэн Тэвнэ хэлжээ,
- Энэний арга учрыг би олъё оо. Эзний шар бичигт хэн хэлсэн гэх тэмдэггүй төлөг буулгаж болно оо гээд газар нүх малтаж, самганыг оруулаад дээр нь гал түлж тогоо тавиад ус хийж, дотуур нь төмөр гуурс шургуулж, гуурсныхаа амыг хөвөнгөөр ороогоод түүгээрээ самганыг “Эзний Алтан гүнж ямар тэмдэгтэй юм? Хэл” гэжээ. Самган,
- Эзний Алтан гүнжийг инээлгэж чадаж гэмээ нь шүднээс нь алтан туяа гэрэлтдэг юм билээ гэж хэлжээ. Үүнийг хэлүүлж аваад эзний ордонд хүрч аргалж чаргалж байгаад бүсгүй нарын байранд орж алиалж наргиулж байгаад бүсгүйнх нь шүднээс үнэхээр алтан туяа сацарсанд түүнд сэмээр тэмдэг хийгээд явж одов.
Маргааш нь “Эзний Алтан гүнжийг авна” гэж хаанд бараалхасанд тун ижилхэн хувцас, зүс царайтай наян хүүхэн өмнүүр чинь алхуулна. Үүнээс таниад авч чадвал ав гэжээ. Мэргэн Тэвнэ тэмдэг тавьсан хүүхнээ гараас нь хөтөлж,
- Энэ эзний Алтан гүнж мөн гэв. Эзэн хааныхан ихэд гайхацгааж “Энэ яагаад ийм амархан олов? Хүн хэлж өгөв үү” гэлцээд эзний шар бичиг татуулсанд “Шороо бөгстэй, гал махбодтой, усан цээжтэй, төмөр голтой, хөвөн толгойтой хүн хэлсэн байна гэж буужээ. Хаан мэргэд, сайчуулаа цуглуулж, энэ юм гэсэн үг вэ? гэсэнд “Ийм хүн хаанаас байх вэ!” гэлцэн, хаан ч хилэгнэж “Энэ муу чинь юу ч мэдэхээ больж” гээд галд хийгээд шатаачихжээ. Шар бичгийн шатсан үнсийг нь хонь долоож, ингэснээрээ хонины дал их мэргэн болсон юм гэнэ билээ.
Unknown at 14:44