Алтан алим (Орос)

Нэгэн хаан амьдардаг байжээ. Тэрээр хаан ширээнд олон жил суусан ба бүгд л түүнээс айцгаан, байдгаараа үйлчилдэг байлаа. Тэгтэл хаан маш ихээр уйтгарлан гуниж эхэлжээ. Улсынхаа өнцөг булан бүрээс хөгжимчдийг дуудан ордонд цуглуулахыг тушааж гэнэ. Хөгжимчид түүнд лимбэ, ятга, шагшуур болон бөмбөр тоглож өглөө. Энэ нь хааныг үхтэл нь залхаажээ. ...
Тэр бүжигчдийг дуудахыг тушаалаа. Бүжигчид ч ёстой нэг бүжиглэсэн дээ, тэд ингэж тэгж, янз бүрийн хөдөлгөөн хийж, бараг л хөлөө хугартал бүжиглэцгээв. Харин хаан тэднийг харахыг ч хүсэхгүй байлаа.
Хаан уйтгарласаар л байв. Тэгээд хаан хамгийн шилдэг морин уралдаанчдыг дуудахыг тушаав. Тэд хааны өмнө морио эмээллэн мордож, морин дээрээ зогсон, тэгш газраар, уулын энгэрээр давхилдав. Харин хаан тэднийг хараад эвшээхээс өөр зүйл хийсэнгүй.
Хаан уйтарласаар л байв. Хамгийн бяртай хүчтэнгүүдийг ч дуудлаа. Тэд барилдан өөрсдийхөө хүч чадал авхаалж самбаагаа сорьж эхэлжээ. Гэвч хааныг улам уйдаав. Хаан уйтгарлан суусаар, хэрхэн хөгжил, цэнгэлтэй болох вэ хэмээн гэж бодсоор. Нэг өдөр тэрээр нэгэн арга олж гэнэ. Тэгээд улаачдыг явуулж бүх л талбай болон замын огтлолцолд хааны зарлигийг өлгөж хадахыг тушаав:
- Манай ивээлт эзэн хаан агуу их уйтгар гунигт автаад зарлаж байна: Хааныг хүртэл хуурч чадах, болоогүй зүйлийг зохиох тийм арга зальтай хүнд шагнал болгон алтан алим өгөх болно.
Хорвоо дээр худлаа хэлэхдээ үнэрхдэг хүн их олон байдаг, харин энд бол тэдэнд алтан алим амлаж байлаа. Хүсээгүй хэдий ч худлаа хэлнэ шүү дээ. Ордон руу янз бүрийн хүмүүс цувж эхэллээ. Язгууртнууд, худалдаачид, шүүгчид, мөнгө хүүлэгчид гээд л хөлтэй нь хөлхөж хөлгүй нь мөлхөн ирэв. Худлаа хэлж, юу ч юм бүү мэд зүйлийг ярьж байлаа. Харин хаан зөвхөн гараа дохиж:
- Явцгаа, та нарыг сонсох уйтгартай байна! Олигтойхон ч худлаа хэлж чадахгүй байна! гэнэ. Эцэсэт нь ордонд нэг ядуу эр орж ирэв. Тэр хүн хаанд гүнээ мэхийгээд, түүний өмнө ваар тавилаа.
- Чамд юу хэрэгтэй юм бэ? гэж хаан гайхан асуув. Ядуу эр хариулж,
- Би эрхэм дээдсээс өрөө авахаар ирлээ. Ивээлт хаан минь, та надад ваар дүүрэн алтны өртэйгөө мартчихсан юм уу гэхэд Хаан сандлаасаа огло үсрэн бослоо,
- Чи чинь өөрийн ухаантай байна уу? Би чамаас хэзээ алт авсан юм бэ? Чи чинь худалч гэхэд дэндүү худалч юм аа!
- За, хэрвээ би тийм сайн худалч юм бол алтан алимаа өгнө үү гэж ядуу эр хэлэв. Ядуу хүний хувьд энэ ч гэсэн бага зүйл биш ээ. Хаан яг л хавханд орсон хулгана шиг баригдсанаа мэдлээ. Хаан,
- Чи ямар юмных нь худалч байхав дээ гэхэд ядуу эр,
- Хэрвээ энэ худлаа үг биш юм бол алтаа буцааж өг хуруугаараа ваараа тогшлоо. Хаан яахаа мэдэхээ байв. Алтан алимаа өгөх харамсалтай байдаг, харин ваар дүүрэн алтан зоос өгөх бүр чи харамсалтай байдаг. Хаан бодоод бодоод бодын шийр дөрөв гэгч болов. Тэгээд хаан алтан алимаа өгөхөөр болов. Ядуу эр ч гэртээ ирэн аж жаргалтай амьдарч, харин хаан түүнээс хойш дахин гуниглахаа больжээ.

0 Сэтгэгдэл: